T.C. Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı

Uşak İl Tarım ve Orman Müdürlüğü’nden Türkiye’de ilk Defa Uygulanan 2 Proje

Yayın Tarihi : 3.09.2020

Uşak İl Tarım ve Orman Müdürlüğü hayvan sağlığı konusunda Türkiye'de ilklere imza atıyor. "Veteriner Epidemiyoloji Mihrak ve Denezfeksiyon Aracı" projesiyle ülke hayvancılığı için büyük tehdit oluşturan, ekonomik kayıplara neden olan salgın hastalıklar ve insan sağlığını da tehdit eden zoonoz hastalıklarla daha etkin mücadele edilecek. Diğer taraftan Türkiye'de ilk defa "Kolostrum Bankası" oluşturuldu. Projeyle yeni doğan buzağı ölümlerinin azaltılması için üreticilere kaliteli ağız sütü temin edilecek.

Projeler hakkında bilgiler veren Uşak İl Tarım ve Orman Müdürü Ertan Keleş   "Veteriner  Epidemiyoloji Mihrak ve Denezfeksiyon Aracı"nın Uşak il ve ilçelerinde hayvan yetiştiriciliği yapan tüm çiftçiler ve zoonoz hastalıklardan etkilenecek vatandaşlara hizmet edeceğini söyledi.  Keleş projenin amacını; "Ülkemizde görülen ve ülkemiz hayvancılığı için büyük tehdit oluşturan, ekonomik kayıplara neden olan salgın hastalıklar ve insan sağlığını da tehdit eden zoonoz hastalıklarla mücadele etmek, hastalıkları kontrol altına almak, mihrak araştırması ile hastalık kaynağını belirleyerek salgın hastalıkların yayılmasını önlemek ve eradikasyonunu sağlanmak" olarak özetledi.

MİHRAK ARACI NE YAPACAK?

Mihrak Aracı, bulaşıcı hayvan hastalıklarının çıkışından sönüşü sağlanana kadar olan süreçte, hastalık etkenini ve bulaşma kaynağının tespiti için gerekli marazi maddeleri alacak, uygun şartlarda laboratuvara gönderilmesini sağlayacak. Hastalık tespit edilen işletmede karantina tedbirlerini alacak  ve sağlıkla ilgili durumların dağılımını, görülme sıklıklarını araştıracak. Hasta hayvanların sağlamlardan ayırılarak tecrit edilmesi, bulaşıcı hastalıklarla ilgili vatandaşların bilgilendirilerek eğitilmesi, hastalığın hızlı yayılmasını önlemek amacıyla her türlü alet ekipman ve araçların dezenfeksiyonu, bulaşıcı hastalıkların çevreye sirayetini önlemek için bölgedeki diğer işletmelerde kordon uygulanması ve hastalığın sönüşünde son dezenfeksiyon ile kordon ve karantina tedbirlerinin kaldırılması gibi işleri yürütecek.

ARAÇ TAM DONANIMLI

İl Tarım ve Orman Müdürü Keleş bütün bu işleri yapacak olan aracın özelliklerini şu şekilde sıraladı; "İşlemlerin en hızlı ve sağlıklı şekilde zaman mefhumu gözetmeden yürütülebilmesi için aracımızda; iatrojenik bulaşmayı engellemek amacıyla aracımızda kirli ve temiz alan oluşturulmuştur. Aracımızda her türlü tek kullanımlık kıyafet, numune alımı için numune alma kabı ve laboratuvar malzemesi, numunelerin soğuk zincirde taşınması için buzdolabı, işletme alet ekipman ve araçların dezenfeksiyonu için seyyar dezenfeksiyon makinası, hastalık hakkında vatandaşları bilgilendirmek için eğitime yönelik alet ve ekipmanlar bulunmaktadır."

Araç diğer zamanlarda üreticinin ayağında kadar giderek ahir dezenfeksiyonu ile ilgili uygulamalı eğitim verecek.

TÜRKİYE'DEKİ İLK KOLOSTRUM BANKASI

Uşak'ta yaklaşık 15 bin hayvan işletmesi bulunuyor,  bu işletmelerde 150 bin büyük baş ile 400 bine yakın küçük baş hayvan mevcut. Büyük baş hayvan üreticilerin mustarip olduğu en önemli konulardan biri de yeni doğan buzağı ölümleri, öyle ki Türkiye genelinde yüzde 20'lere varan kayıplar söz konusu.   Buna kayıtsız kalmayan Uşak İl Tarım ve Orman Müdürlüğü Türkiye'de ilk defa uygulanan bir proje geliştirdi. Konuyla ilgili olarak konuşan İl Müdürü Keleş yeni doğan buzağı ölümlerindeki beslenme yetersizliğine dikkat çekti. Projeyle hastalıktan ari işletmelerden yüksek koruma kapasitesine sahip kaliteli ağız sütünü uygun şartlarda toplayıp depolayarak kolostrum bankası oluşturulduklarını söyleyen Keleş ; "Üreticilerimiz hayvanlarının kolostrumu yetersiz ve kalitesiz olması durumunda, kolostrum bankamızdan temin edecekleri kaliteli kolostrumu yeni doğan buzağılarına içirebilirler. Kaliteli kolostrum içen buzağılarda ilk haftalarda görülen buzağı hastalıkları önemli ölçüde azalıyor. Sığır yetiştiriciliği yapılan işletmelerde sürünün devamlılığı, sağlıklı buzağı yetiştirme programındaki başarıya bağlıdır. İyi bakım besleme yöntemleriyle yeni doğan buzağı ölümler i yüzde 5  hatta yüzde 3'lere kadar çekilebilmektedir. Biz de bu projeyle Uşak'taki yeni doğan ölümlerini en aza indirgemeyi hedefliyoruz" şeklinde konuştu.

"EN KALİTELİ KOLOSTRUMLAR DEPOLANIYOR"

Kolostrum doğumdan hemen sonra memeden salgılanan renk ve bileşim bakımından normal sütten oldukça farklı , savunma mekanizması henüz gelişmemiş buzağıları pasif korumayla hastalıklara karşı koruyacak olan immunglobulinleri içeren transit süt olarak tanımlanıyor. Kaliteli kolostrum ise kalitesizlere oranla daha fazla kuru madde, yağ ve yağsız kuru madde, protein ve en önemlisi daha fazla immunglobulh konsantrasyonuna sahip.  Uşak il Tarım ve Orman  Müdürlüğü  tarafından toplanan kolostrumlar kolostrometreyle ölçülerek en kaliteli olanlar depolanıyor.

KALİTELİ KOLOSTRUMUN KULLANILMASI VE ÇÖZDÜRÜLMESİ?

Keleş kolosturum kullanımı konusunda da şu bilgileri verdi; " Doğumdan sonra kolostrumdaki bağışıklık elemanlarının buzağıya yeteri miktarda geçebilmesi için ilk 3 saatte içirilmesi çok önemlidir. II Müdürlüğümüzdeki kolostrum bankasında donmuş olarak (-18 derece) depolanan ağız sütü doğumdan önce temin edilerek dondurucuda saklanır. Doğumu takiben 55 dereceyi geçmeyecek ılık suda yavaş çözdürülür. Temizlik ve dezenfeksiyonu yapılmış olan bir biberonda 35-38 derece sıcaklıkta buzağıya içirilmelidir. Kolostrum buzağı doğumunu takiben 2 litre, 6. Saatte 2 litre ve 12. Saatte 2 litre verildikten sonra, sabah akşam annesinin sütü ile beslemeye devam edilmelidir."